Glutathione (GSH) a wysiłek fizyczny i osiągnięcia sportowe.

       Glutation to niezwykła cząsteczka, tripeptyd produkowany przez nasz niezwykły organizm. Od lat lekarze z całego świata zachwycają się nim co ma wyraz w tysiącach już publikacji odkrywających jego funkcje i kluczową rolę w organiźmie. Przez świat medyczny glutation uznany został za najważniejszą substancję w naszym organiźmie. Jego ilość jest różna w zależności od wielu czynników, ale na pewno malejąca z wiekiem. Dzisiaj mnogość jego zalet jest już znana, szczególnie wpływ na nasze zdrowie.

       Czy glutation ma udział również w osiąganiu rezultatów sportowych? A być może dzięki jego regulacji jesteśmy w stanie te osiągi podnieść?


Ćwiczenia fizyczne i zdrowie.

      Statystyki mówią, że gnuśny styl życia pozbawiony ćwiczeń fizycznych jest tak samo zły dla zdrowia i długowieczności jak wypalanie paczki papierosów dziennie. Niezliczone badania przedstawiają korzyści zdrowotne płynące z regularnej aktywności fizycznej. Ostatnie odkrycia sugerują, że umiarkowany, ale regularny wysiłek może być korzystniejszy dla zdrowia niż bardzo intensywne ćwiczenia. Problem w tym, że większość mieszkańców Ameryki Północnej nie robi nic aby osiągnąć chociaż ten umiarkowany poziom. U.S. Surgeon General donosi, że 75% dorosłych Amerykanów jest fizycznie mało aktywna, a 25 % nie wykonuje absolutnie żadnych ćwiczeń fizycznych. U takich ludzi występuje podwyższone ryzyko śmierci spowodowanej tzw. chorobami cywilizacyjnymi. Brak aktywności fizycznej prowadzi do chorób serca, otyłości, nadciśnienia, cukrzycy, osteoporozy, udaru, depresji i pewnych nowotworów.  Wiedza.cc.Glutation-630x335
Na szczęście w ciągu ostatniej dekady wzrosło zainteresowanie działaniem prewencyjnym w ochronie zdrowia. Wielu ludzi odkrywa zalety ćwiczeń fizycznych: kontrolę wagi, wzmocnienie mięśni i kości, przyrost energii, ograniczenie stresu, zwiększenie szacunku do samego siebie i długowieczność. Przemysł fitness rozwija się bardzo szybko. Powstawanie hal sportowych oraz sprzedaż odżywek, rowerów, łyżew i sportowej broni białej osiągają nowe szczyty. To nasuwa nowe pytania, przede wszystkim – ile wysiłku wystarcza i czy ćwiczenia sportowe można przedawkować. Jaki jest limit aktywności fizycznej? I oczywiście zarówno amatorzy jak i zawodowi sportowcy chcą wiedzieć, co zrobić, aby poprawić swoje osiągnięcia. Nawet umiarkowane ćwiczenia fizyczne mają wymierny wpływ na zdrowie i długowieczność. Norweski badacz G. Erikssen obserwował pacjentów przez 22 lata i stwierdził, że mężczyźni w średnim wieku odnosili korzyści zdrowotne po umiarkowanym zwiększeniu aktywności fizycznej i że spadała wśród nich śmiertelność spowodowana różnymi przyczynami. I nie trzeba ekstremalnego wysiłku, aby poprawić swoją kondycję fizyczną. R. Lemaitre z University of Washington wykazał ostatnio, że nawet godzinny spacer raz w tygodniu zmniejsza ryzyko ataku serca tak samo jak bardzo intensywna aktywność fizyczna.
images (5)Godzina lekkiego, umiarkowanego lub energiczniejszego wysiłku trzy do pięciu razy w tygodniu to właśnie to, czego potrzebujemy. Lekkie ćwiczenia dostarczą tyle samo korzyści, co bardzo intensywne, jeśli będą trwały odpowiednio dłużej. Godzina lekkiego spaceru, gry w siatkówkę, pracy w ogrodzie, stretchingu czy gry w baseball, trzydzieści do sześćdziesięciu minut szybkiego chodu, jazdy na rowerze, grabienia liści, pływania lub tańca, dwadzieścia do trzydziestu minut joggingu, aerobiku, koszykówki lub szybkiego tańca przynosi podobne korzyści.

Starzenie i ćwiczenia fizyczne.

       Starzenie jest związane z dużymi zmianami w budowie ciała i w tolerancji wysiłku fizycznego. Spada masa mięśniowa, obrona immunologiczna, funkcjonowanie antyoksydantów i poziom glutationu. W miarę jak starzeje się nasz układ odpornościowy, ćwiczenia fizyczne kosztują nas coraz więcej wysiłku. Cierpią na tym osiągnięcia sportowe. Starsze kobiety i starsi mężczyźni, którzy uczestniczą w regularnych zajęciach sportowych, potrzebują zatem więcej antyoksydantów, szczególnie GSH. W rozdziale 1. przedstawiono antyoksydacyjną rolę GSH.

Ćwiczenia fizyczne i układ immunologiczny.

       Wydaje się, że ćwiczenia fizyczne wzmacniają układ immunologiczny, ale ich nadmiar może przynosić przeciwny skutek. Wielu czołowych sportowców zapada na choroby wirusowe w czasie intensywnych treningów. Przed Igrzyskami Olimpijskimi w Atlancie w 1996 roku wirus zdziesiątkował sportową społeczność, niwecząc rok ciężkiej pracy. Jednakże tylko u nielicznych z nas układ odpornościowy musi pracować na granicy wytrzymałości. Stosowane z umiarem ćwiczenia fizyczne pobudzają naszą obronę przed chorobami. Badania statystyczne dowodzą, że aktywni fizycznie dorośli są zdrowsi od mało aktywnych. Mechanizmy ich zwiększonej odporności są oczywiste. Liczne badania wykazały zwiększoną aktywność wielu typów białych krwinek – naszej pierwszej linii obrony przed infekcjami. Ludzie w dobrej kondycji fizycznej mają więcej komórek NK, makrofagów i limfocytów T, podstawowych robotników układu odpornościowego, oraz wyższy poziom przeciwwirusowych czynników immunologicznych we krwi. Kilka badań wykazało, że ślina sportowców zawiera wyższy poziom przeciwciał antywirusowych, nadających większą odporność na choroby. Jest to oczywiste, gdyż wiele infekcji górnych dróg oddechowych dostaje się do organizmu przez jamę ustną. Po kilku dobrze zaprojektowanych badaniach zespół fizjologów wysiłku kierowany przez D.C. Niemana (Departament of Health and Exercise, Appalachian State University) stwierdził, że ludzie aktywni fizycznie mają dwukrotnie wyższą odporność na choroby wirusowe.big_Glutathione
Chociaż jest jasne, że układ immunologiczny pozytywnie odpowiada na umiarkowaną aktywność fizyczną, wielokrotnie udowadniano, że nadmiar wysiłku wycisza aktywność układu odpornościowego – powoduje immunosupresję. Po pewnym czasie indukowany wysiłkiem fizycznym wzrost poziomu czynników immunologicznych i białych krwinek zaczyna się cofać. Okres ten zależy od natężenia aktywności i kondycji mechanizmów obronnych sportowca. Dziesiątki artykułów udokumentowały występowanie czasowego niedoboru immunologicznego po wyczerpującym treningu. Badania przeprowadzone na maratończykach wykazały, że osoby przebiegające około 100 km tygodniowo były dwa razy bardziej podatne na przeziębienie niż te, które w tym czasie przebiegały około 30 km.
Niektórych z tych efektów można uniknąć, stosując zrównoważoną dietę w trakcie treningów.

Syndrom przetrenowania.
Poza oczywistą możliwością wystąpienia kontuzji zawodowi sportowcy są narażeni na wszelkiego rodzaju choroby. Ich osłabiony intensywnym treningiem układ odpornościowy jest tylko jednym z aspektów „syndromu przetrenowania”. Sportowcy opisują swoje fizyczne samopoczucie przymiotnikami, takimi jak „wypalony”, „znieświeżony”, „stagnujący”. Niektórzy w takiej sytuacji reagują uporem, trenując jeszcze ciężej, co przynosi jeszcze gorsze efekty. Tymczasem niektórzy naukowcy dowodzą, że to zmniejszenie intensywności ćwiczeń może poprawić ich osiągnięcia. Przetrenowani sportowcy doświadczają wielu efektów fizjologicznych, które przyczyniają się do spadku formy i rozwoju chorób. Zaliczają się do nich wahania sekrecji insuliny, zmiany w poziomie hormonów sterydowych, zahamowanie pobierania glukozy przez tkanki, katabolizm (rozpad) białek, uwalnianie azotu i kwasica mleczanowa.

Stres oksydacyjny.
Sportowcy podczas treningu mogą zużywać nawet piętnaście razy więcej tlenu niż zwykle, zatem stres oksydacyjny jest głównym zjawiskiem zachodzącym podczas ćwiczeń fizycznych.  Aktywność fizyczna zwiększa pobór tlenu i intensyfikuje wiele procesów metabolicznych. W rezultacie są wytwarzane wolne rodniki i krążą w organizmie. Niektórzy naukowcy są przekonani, że wolne rodniki mogą odgrywać istotną rolę w procesach prowadzących do stanów zapalnych i uszkodzeń mięśni. Coraz więcej dowodów potwierdza tę teorię. Kiedy komórki potrzebują więcej energii ich mitochondria („elektrownie”) pracują na wyższych obrotach. Oprócz wytwarzania energii, zwiększają także wytwarzanie niezdrowych produktów ubocznych i powodują peroksydację lipidów – szkodliwe utlenianie tłuszczy. Inną konsekwencją zwiększonej aktywności mitochondriów jest przepływ elektronów – łańcuchowa reakcja przekazywania elektronów między atomami. Tym dwom zjawiskom mogą przeciwdziałać egzogenne antyoksydanty, takie jak witaminy C i E oraz przeciwutleniacze endogenne, czyli wytwarzane wewnątrz organizmu. Najważniejszym z endogennych przeciwutleniaczy jest GSH.
Organizm nie jest całkiem bezbronny. Ćwiczenia fizyczne zwiększają także poziom i aktywność wielu przeciwutleniaczy. Dobrze wytrenowany organizm zaadaptuje się do narastającego stresu oksydacyjnego za pomocą odpowiednich mechanizmów fizjologicznych, ale może to prowadzić do zwiększonego zmęczenia mięśni, częstotliwości występowania kontuzji i czasu ich leczenia. Antyoksydanty mogą się łatwo wyczerpać w wyniku przetrenowania. Zatem mocno namawiamy do doustnego zażywania odpowiednich
suplementów zawierających przeciwutleniacze.

Rysunek1
GSH i osiągnięcia sportowe.
Ponieważ antyoksydanty są niezwykle ważne dla sportowców, naukowcy spędzili mnóstwo czasu na obserwacjach i testach dotyczących tej grupy. Badania te miały dwa cele – uniknąć negatywnych efektów przetrenowania i poprawić osiągnięcia. Wiele napisano o roli antyoksydantów w fizjologii sportu. Jak możecie sobie  wyobrazić, większość z tych badań koncentrowała się na przeciwutleniaczu najważniejszym w organizmie – glutatione. Zwiększony poziom glutationu prowadzi do poprawy obrony immunologicznej i zmniejszenia podatności na choroby zakaźne. Pomaga także skrócić czas regeneracji po wysiłku, zmniejszyć zmęczenie i obolałość mięśni oraz poprawić formę. L. L. Ji, C. Leeuwenburgh oraz grupa naukowców z University of Illinois przeprowadzili wiele badań dotyczących uszkodzeń mięśni spowodowanych wytwarzaniem wolnych rodników. Ich celem było oszacowanie użyteczności glutationu w kontroli uszkodzeń komórkowych. Nie jest łatwo testować zmiany adaptacyjne organizmu w odpowiedzi na stres oksydacyjny. Dwa procesy metaboliczne są szczególnie nieprzewidywalne. Jednym z nich jest zmienność poziomu GSH. Drugi dotyczy transportu glutationu między tkankami. Mimo to, stwierdzono, że poziom glutationu różni się zależnie od natężenia ćwiczeń, indywidualnej formy fizycznej i stanu odżywienia.

     cell-diagram  Mierząc poziom GSH przed, natychmiast po, kilka godzin i kilka dni po długodystansowym biegu, B. Dufaux wykazał wyraźne wyczerpanie rezerw glutationu. Regeneracja GSH przebiegała w różnym czasie, od kilku godzin do kilku dni. W tym czasie sportowcy byli podatni na choroby i kontuzje. Podobne badania przeprowadzono na kolarzach i innych sportowcach. We wszystkich przypadkach poziom GSH w tkance mięśniowej spadał po wysiłku. Naukowcy wykazali, że regeneracja poziomu glutationu następuje szybciej u dobrze wytrenowanych sportowców. Ogólna dobra forma fizyczna sprzyja produkcji GSH i jego efektywniejszemu uwalnianiu z tkanek. Niektórzy badacze poszli o krok dalej, sugerując, że ćwiczenia fizyczne opóźniają proces starzenia, w razie potrzeby zwiększając zdolność do syntezy i dystrybucji glutationu.
Wiadomo, że wysiłek fizyczny jest szczególnie korzystny dla diabetyków. Uważa się, że jest to po części wynikiem wzmocnienia metabolizmu glutationu w wytrenowanym organizmie. Pomaga to cukrzykom zwalczać intensywny stres oksydacyjny, który jest charakterystyczny dla ich choroby. Dobry poziom treningu stymuluje rezerwy glutationu i wzmacnia zdolność do detoksykacji. Testy wykazały, że dobrze wytrenowane zwierzęta łatwiej znoszą zatrucie acetaminofenem. Niektórzy teoretycy wierzą nawet, że metabolizm glutationu wzmocniony ćwiczeniami fizycznymi wyjaśnia, dlaczego osoby w dobrej formie fizycznej rzadziej zapadają na nowotwory.
Podsumowując, przyjmowanie antyoksydantów lub suplementów zwiększających poziom GSH jest użyteczne przed intensywnymi ćwiczeniami. J. Sastre i jego grupa z hiszpańskiego University of Valencia testowali tę hipotezę na zwierzętach, używając witaminy C, NAC i GSH. W badaniach tych stwierdzono ograniczenie uszkodzeń oksydacyjnych i utrzymanie poziomu GSH we krwi. Inna grupa badawcza z University of Califomia (Berkeley), kierowana przez C.K. Sena, potwierdziła wniosek – podwyższony poziom GSH poprawiał odpowiedź antyoksydacyjną, obniżony – pogarszał ją.
Zmniejszali oni poziom GSH za pomocą BSO i wtedy zdolność do długotrwałego intensywnego wysiłku spadała u badanych zwierząt o 50%. Fizjologowie badający rolę GSH w odpowiedzi immunologicznej podczas wyczerpujących ćwiczeń fizycznych stwierdzili, że wzrost poziomu GSH zwiększa ilość i aktywność białych krwinek. Inne badania wykazały, że przyjmowanie NAC przed wysiłkiem fizycznym obniża natężenie stresu oksydacyjnego w tychże białych krwinkach. Dalsze badaniaprowadzone w Baylor College of Medicine, najpierw na gryzoniach, a potem na ludziach, wykazały, że dożylne podawanie NAC, zwiększającej poziom GSH, pozwala na przeprowadzenie dłuższego i cięższego treningu.glutathione_cell

       Uderzający przykład zwiększenia siły mięśni pochodzi z badań L. Landsa z McGill University w Montrealu. Sadząc, że stres oksydacyjny przyczynia się do zmęczenia mięśni, badacz ten przez trzy miesiące podawał młodym dorosłym Immunocal, prekursor glutationu oparty na białku serwatki. Przez ten czas mierzono maksymalną moc oraz wydajność pracy jako parametry siły i wytrzymałości i stwierdzono, że mogą być one zwiększone nawet o 10- 15%.
Zespół badawczy z Peak Wellness Lab w Connecticut badał wpływ izolatu z białka serwatki u sportowców. Wykazano, że suplementacja diety tym białkiem może utrzymywać kontrolny poziom białych krwinek (limfocyty CD4 oraz neutrofile), który normalnie spada podczas ekstremalnie intensywnego wysiłku fizycznego. Białka serwatki mają wyjątkowo wysoką „białkową wartość biologiczną” i bardzo efektywnie pokrywają wysokie zapotrzebowanie na białko, jakie wykazują sportowcy, którzy mogą potrzebować dwa do trzech razy więcej białka niż przeciętny człowiek. Z tego powodu białka serwatki są powszechnie stosowane przez kulturystów chcących zwiększyć masę mięśniową. Inne badania dotyczyły pacjentów z AIDS i nowotworami i stanowiły próbę zapobiegania typowej u tych osób utracie (katabolizmowi) mięśni, która przypomina tę spowodowaną rozpadem białka po ciężkim treningu. Niemiecka grupa badawcza kierowana przez R. Kinscherfa odkryła, że NAC może spowalniać ten proces. W porównaniu z grupą placebo grupa suplementowana NAC wykazywała spowolnienie utraty masy mięśniowej i, co interesujące, zmniejszenie zawartości tłuszczu w organizmie. Przemiana tłuszczu w mięśnie jest podstawowym celem treningu siłowego. Glutation i detoksykacja u sportowców Wielu sportowców jest narażonych na działanie substancji, które mogą wywierać niekorzystny wpływ na ich zdrowie i kondycję fizyczną. Czasem jest to proces celowy (np. nielegalne środki dopingujące), a czasem przypadkowy (np. zanieczyszczenie powietrza). Biegacz przemierzający pobocze autostrady może wdychać ponad dziesięć razy więcej związków organicznych i nieorganicznych w porównaniu z osobą biegającą w terenie wiejskim.
Doskonałym przykładem dodatkowej ekspozycji na toksyczne substancje jest to, co ma miejsce na halowych lodowiskach. Lekarze zauważyli, że wśród hokeistów zdarza się wyjątkowo dużo przypadków astmy powysiłkowej. Grupa badaczy z Humań Performance Laboratory (Marywood University) podejrzewała, że jest to wynikiem wielokrotnej ekspozycji na zanieczyszczenia powstające podczas pracy maszyn wykorzystywanych do pielęgnacji tafli, których paliwem są związki takie jak propan. Maszyny te ulotka_blistry_bwyjeżdżają na lód regularnie co godzinę. Bauman, Rundell i ich współpracownicy podawali sportowcom Immunocal, a następnie przeprowadzili testy wydolności oddechowej płuc. Łyżwiarze zażywający Immunocal wykazywali znaczną poprawę w porównaniu z grupą placebo. Entuzjaści sportu narażeni na inne zagrożenia środowiskowe lub pracujący w mieście mogą rozważyć podobną strategię, aby uniknąć skutków ekspozycji na szkodliwe substancje.

Wniosek
       Trudno przecenić zalety zdrowotne aktywności fizycznej. Najprościej rzecz ujmując, ludzie w dobrej formie fizycznej są statystycznie bardziej odporni na choroby i żyją dłużej. Wykazują także zwiększone zdolności antyoksydacyjne. Wyraźnie odzwierciedla się to w metabolizmie glutationu. Jednakże kluczową sprawą jest zachowanie umiaru. Ćwiczenia fizyczne nie są pozbawione ryzyka. Przetrenowanie może prowadzić do niedoborów immunologicznych, długotrwałego zmęczenia i obniżenia poziomu antyoksydantów, szczególnie GSH. Badania z dziedziny fizjologii wysiłku wykazały, że podniesiony poziom GSH poprawia funkcje immunologiczne i odporność na infekcje, zmniejsza uszkodzenia mięśni, skraca czas regeneracji organizmu, zwiększa siłę i wytrzymałość oraz przełącza metabolizm z syntezy tłuszczu na rozwój mięśni.

Jeśli uprawiasz sport amatorsko lub wyczynowo zgłoś się do nas. Sekcja sportowa nanoteam przygotuje bezpłatnie program podniesienia glutationu w Twoim organiźmie, bez chemii i skutków ubocznych, za pomoca technologii nanoplastrów. biuro@nanoteam.pl

/źródło: 'Glutation twój klucz do zdrowia’- dr. n. med. Jimmy Gutman/